Łysiczka lancetowata – wszystko, co musisz wiedzieć

Łysiczka lancetowata – wszystko, co musisz wiedzieć

Za sprawą odkryć, jakich dokonuje się na grzybach psylocybinowych, w tym m.in. skuteczność w leczeniu depresji, zaburzeń i uzależnień, coraz większym zainteresowaniem cieszą się te gatunki, rosnące w naturze. Fani mykologii, zafascynowani tym, jak one wzrastają, próbują często na własną rękę odnaleźć owocniki rosnące w lasach, na polanach czy łąkach. W Polsce przedstawicielem grzybów psylocybinowych jest łysiczka lancetowata, z łac. Psilocybe semilanceata. Niektórzy poszukują jej też ze względu na właściwości halucynogenne, czy raczej – zmieniające percepcję. A jak wyglądają owocniki tego gatunku? Gdzie można je znaleźć? Czy są one niebezpieczne dla zdrowia? Te i wiele innych kwestii zostanie poruszonych w poniższym artykule. Przeczytaj go już teraz!

Łysiczka lancetowata – jak rozpoznać i jak wygląda?

Powszechnie uznaje się, że łysiczka lancetowata jest jedynym w Polsce grzybem wywołującym halucynacje lub wpływającym na percepcję przez oddziaływanie m.in. na korę przedczołową. To półprawda, gdyż pewne właściwości halucynogenne wywołuje również muchomor czerwony. Jednak ten sympatycznie wyglądający, często spotykany na dziecięcych rysunkach grzyb łatwo rozpoznać… czyli zupełnie inaczej niż bohaterka tego artykułu. Jakie są cechy charakterystyczne owocników łysiczek lancetowatych?

Ma bardzo długi, wąski trzon. Jest on twardy i elastyczny, pusty w środku. Długością sięga od 3 do 10, a w niektórych przypadkach nawet 15 cm. Średnica nóżki wynosi jedynie od 0,5 do 2 mm. Na jej szczycie znajduje się kapelusz. Ma on stożkowaty kształt z ostrym wierzchołkiem. Jego średnica waha się zazwyczaj od 0,5 do 2,5 cm, a kolor może być oliwkowy, brązowy albo ciemnooliwkowy z sinozielonymi plamami na obwodzie. Ma gładką, wilgotną, śliską i nieco lepką powierzchnię. Warto wiedzieć, że im starszy owocnik, tym bardziej ze stożkowatego kształtu przechodzi w dzwonkowaty.

Warto spojrzeć również pod sam kapelusz, na blaszki. Są one dość szerokie i wąsko przyrastają do trzonu. U młodszych okazów – jasnobrązowe, ale z czasem ciemnieją do tabaczkowobrązowego. Same ostrza są jaśniejsze. Ich liczba mieści się zwykle w zakresie od 15 do 27.

Łysiczka lancetowata ma cechy charakterystyczne, jednak dla początkującego amatora mykologii mogą one być mało wyraziste. Wskazuje się jednak, że ma coś, co mocno odróżnia ją od innych gatunków, w tym tych, z którymi często się ją myli. Jej owocniki brudzą palce na niebiesko przy zbieraniu. Kolor ten stanowi sugestię, że wewnątrz znajduje się tak interesująca dla wielu psylocybina.

Kiedy rośnie łysiczka lancetowata?

Grzybnia łysiczki lancetowatej, podobnie, jak i innych grzybów, jakie popularnie występują w Polsce, upodobała sobie najbardziej miesiące ciepłe i relatywnie wilgotne. Wskazuje się więc, że największe wysypy owocników są w sierpniu, wrześniu i październiku. To wtedy można je znaleźć pojedynczo lub w całych grupach.

Jak znaleźć łysiczkę lancetowatą?

Łysiczki, w tym łysiczka lancetowata, są dość powszechne na całym świecie. Ten konkretny gatunek występuje m.in. w Ameryce Północnej, Europie, Australii i Nowej Zelandii, a także niektórych krajach Ameryki Południowej. Na Starym Kontynencie można ją spotkać niemal w każdym państwie z wyjątkiem pewnych krajów basenu Morza Śródziemnego. Typowym biomem dla tych grzybów są przede wszystkim łąki i górskie hale (tam m.in. występują w Polsce). Ponadto nierzadko rosną też na pastwiskach, poboczach dróg, w sadach i na obrzeżach lasów.

Na jakim podłożu zaś występują jej owocniki? Zwykle wyrastają bezpośrednio w trawie i mchach. Cenią sobie również wilgotne warunki, w szczególności tam, gdzie mają odpowiednią pożywkę do wzrostu, w tym m.in. odchody zwierząt. Dlatego bardzo często można je znaleźć w miejscach wypasu krów i owiec.

Czy łysiczka lancetowata jest trująca?

Atlasy grzybów wskazują, że łysiczka lancetowata jest trująca. Większość jednak donosi, że ta trucizna to… psylocybina, czyli związek, który cieszy się zainteresowaniem wielu badaczy. W praktyce więc może ona wywoływać wiele zróżnicowanych efektów, w zależności od tego, w jakich dawkach i formie się ją przyjmuje, a ponadto – jakie predyspozycje ma sama osoba decydująca się ją zażyć.

Z jednej strony powoduje ona stany euforii, pobudza kreatywność i pomaga zrelaksować się, z drugiej – wywołuje stany psychotyczne, odrealnienia, powoduje lęki, a także szereg skutków somatycznych, w tym wymioty, biegunkę i zmiany rytmu pracy serca. Dlatego stosowana niegdyś w medycynie ludowej była ściśle dozowana. Podobnie jak dzisiaj, choć psylocybina wciąż pozostaje w fazie testowej.

Zdecydowanie większe zagrożenie stanowi fakt, że można ją pomylić z innymi grzybami, które są trujące, w tym z rodzaju Conocybe (m.in. Conocybe lactea, zawierającą fallotoksyny, występujące również m.in. w muchomorze sromotnikowym, czyli najbardziej trującym gatunku w Polsce). Z tego powodu licencjonowani badacze pozyskują te grzyby z legalnych, sprawdzonych źródeł.

Czy łysiczka lancetowata jest legalna?

Trudno odmówić legalności grzybom rosnącym w przyrodzie! Wszak nikt ich nie wytępi. Jednak, ze względu na zawartość psylocybiny, na pewno nie można ich posiadać, hodować, spożywać, ani (tym bardziej!) nimi handlować. Związek ten bowiem jest substancją psychoaktywną, która w Polsce i mnóstwie innych krajów została oficjalnie zakazana. Nie zawierają jej jednak zarodniki i growkity innego, popularnego w obserwacjach gatunku grzybów, obfitującego w tę substancję – Psilocybe cubensis, czyli łysiczki kubańskiej. Dlatego wielu badaczy – profesjonalnych i amatorów, kupuje je w celu obserwacji ich kolonizacji.