Dzień dobry!
31 grudnia 2021Grzyby psylocybinowe – rodzaje
4 sierpnia 2022Grzyby psylocybinowe i ich znaczenie
Medycyna stale szuka rozwiązań na różne choroby. W praktyce jednak wiele dolegliwości, szczególnie tych uznawanych za cywilizacyjne i związanych z funkcjonowaniem psychiki, wciąż leczonych jest objawowo. Należy do nich depresja. Wyróżnia się szereg preparatów, znajdujących zastosowanie w leczeniu tego zaburzenia psychicznego, jednak w przypadku m.in. depresji lekoopornej zarówno terapia, jak i nawet najsilniejsze substancje opracowane w laboratoriach, nie przynoszą pożądanego efektu. W sukurs wówczas przychodzi natura, biologia, a w tym przypadku głównie mykologia. Grzyby psylocybinowe są coraz częściej badane przez naukowców z całego świata pod kątem leczenia różnych zaburzeń. Czym one są, jak działają i jakie dają efekty? O tym m.in. w tym artykule. Zachęcamy do lektury.
Czym są grzyby psylocybinowe?
Tą zbiorczą nazwą nazywa się grzyby wytwarzające psylocynę i psylocybinę, skąd wzięły swoją nazwę. To substancje o działaniu psychoaktywnym. Grzyby te nieprawidłowo określa się mianem halucynogennych. W rzeczywistości bowiem mało który gatunek wywołuje faktyczne halucynacje. Wpływają natomiast na percepcję człowieka, sposób myślenia oraz nastrój.
Jakie gatunki grzybów należą do psylocybinowych?
Do najpowszechniej opisywanego gatunku grzybów psylocybinowych należy Psilocybe Cubensis, czyli Łysiczka kubańska. Jednak to nie jedyny gatunek, zdolny wytwarzać te organiczne związki chemiczne. Wyróżnia się też szereg innych rodzajów grzybów. Różnice między nimi mogą leżeć m.in. w ilości produkowanych związków, a także w tym, że oprócz psylocybiny produkują również inne substancje, w tym m.in. baeocystynę i norbaeocystynę.
Do grzybów psylocybinowych zalicza się m.in. kołpaczki, Conocybe, Copelandia i inne. Poza Psilocybe Cubensis wyróżnia się wśród nich gatunki:
- Psilocybe semilanceata,
- Psilocybe mexicana,
- Psilocybe azurescens…
… i inne.
Jakie jest działanie grzybów psylocybinowych?
Jak wspomniano wyżej – grzyby z tej grupy rzadko kiedy powodują faktyczne halucynacje. Mają natomiast działanie psychodeliczne, wpływające na percepcję rzeczywistości, powodując zniekształcenia wizualne, np. przez zmianę kolorów. Mogą również zaburzać odczuwanie czasu, przestrzeni, a nawet wywoływać stan odrealnienia. Wynika to z oddziaływania zawartych w nich substancji na korę przedczołową, odpowiedzialną za postrzeganie rzeczywistości, funkcje poznawcze i samopoczucie.
Należy pamiętać, że reakcje po zastosowaniu preparatów uzyskanych z tych grzybów zależą od tego, jaka dawka została przyjęta. W kontrolowanych warunkach, gdzie np. pacjenci z depresją poddawani są zawartej w tych gatunkach psylocybinie, wskazuje się, że może być ona skutecznym sposobem na leczenie tego zaburzenia. Wynika to z faktu, że związek ten jest agonistą receptorów serotoninowych. Łączy więc wybrane receptory w błonach komórek nerwowych, stymulując uwalnianie serotoniny. Wskazuje się, że dzięki temu potencjalnie korzystnie wpływa na nastrój i prowadzi do stałych efektów, jakich nie są w stanie zagwarantować inne środki przeciwdepresyjne.
Grzyby psylocybinowe – gdzie znajdują zastosowanie?
W przeszłości grzybki psylocybinowe stosowane były w medycynie ludowej, ale nie tylko. Korzystali z nich zarówno szamani, szukający kontaktu z bogami, gdyż zawarte w nich substancje pomagały się im „wspiąć” na wyższy poziom świadomości, jak i wojownicy, w tym prawdopodobnie sławni berserkerzy. Podobne zastosowanie dla tych gatunków znajdowali ludzie z kultur europejskich oraz amerykańskich.
W XX wieku, kiedy psylocybina stała się przedmiotem badań naukowych, grzyby te i zawarte w nich związki organiczne zostały powszechnie uznane za substancje odurzające, co doprowadziło do penalizacji ich hodowli oraz sprzedaży. Jedynie growkity, które nie zawierają owocników, wytwarzających psylocybinę, są dopuszczone do obrotu. Owocniki natomiast mogą być wykorzystywane wyłącznie w celach naukowych, przez ośrodki z odpowiednimi licencjami.
Współcześnie jednak coraz więcej laboratoriów bada psylocybinę pod kątem leczenia różnych dolegliwości, począwszy od depresji po zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. W związku z tym, mimo że zakazana w wielu krajach także na początku XXI wieku, potencjalnie staje się rozwiązaniem na coraz większy problem z zaburzeniami psychicznymi.
Efekty stosowania grzybów psylocybinowych
W mikrodawkach psylocybina, zawarta w określonych gatunkach grzybów wpływa nie tylko na percepcję, ale i na stany emocjonalne. Badania przeprowadzone m.in. przez Johns Hopkins University School of Medicine wykazały skuteczność leczenia tą substancją depresji o ciężkim przebiegu, osiągając pożądany rezultat nawet do miesiąca. W najlepszych przypadkach efekty terapii psylocybiną trwały nawet rok. Co więcej – skutki stosowania u badanych tego środka były widoczne już po tygodniu. Osoby, które w skali Hamiltona otrzymały 23 punkty, co oznacza umiarkowaną (na granicy z ciężką) depresją po jednym i czterech kolejnych tygodniach testów, zyskały znów w tej skali jedynie 8 punktów (czyli na granicy osób bez depresji i jej łagodnej formy), a w skali roku ocena ta spadła znów o 1 punkt.
Grzyby psylocybinowe – przyszłość psychiatrii?
Przestaje więc dziwić fakt, że psylocybinę, choć jest psychodelikiem, coraz częściej postrzega się jako szansę na skuteczne leczenie depresji. Tym bardziej że wiele konwencjonalnych leków uznaje się za mało lub nieskuteczne. Grzyby psylocybinowe więc mogą stanowić wybawienie dla osób, które straciły już nadzieję na zdrowie psychiczne i, przynajmniej znośne, życie.